1С өзіндік құнын есептеу

1. Жалпы ақпарат

Шығындарды дұрыс есептей білу және оқи білу баға мен өндіріс тиімділігіне қатысты басқару шешімдерін қабылдау үшін өте маңызды. Шығындарды жоспарлау және есептей білу және оқи білу баға мен өндіріс тиімділігіне қатысты басқару үшін өте маңызды. Шығындарды жоспарлау және есептеу процесіне жауапкершілікпен қарау керек, өйткені осы көрсеткіш бойынша рентабельдік деңгейін, өндірісті ұйымдастырудың дұрыстығын бағалауға және компанияның пайдасын есептеуге болады. Шығындарды есептеуге дайындық процесі бағдарламаны жоспарлау мен конфигурациялауды ғана емес, сонымен қатар тиісті сапа мен құндылықтың тиімді өндірістік жабдықтары мен шикізаттарын таңдауды қамтитын бірқатар дәйекті әрекеттерді қамтиды.

Бұл мақалада біз 1С:Кәсіпорын конфигурациясында өндіріс құнын дұрыс есептеу үшін жасалуы керек параметрлер туралы сөйлесеміз. Қазақстан үшін Бухгалтерия (базалық), редакция 3.0.  

2. Есеп саясаты

В 1С бухгалтерлік есепте, ең алдымен, есеп саясатындағы өндірістің шығындарды есептеу әдісін анықтау қажет (Бухгалтерлік есеп) (Кәсіпорын-есеп саясаты бөлімі):

Жүйеде өндіріс құнын есептеудің екі сценарийі қарастылылған, оның ішінде бағдарлама параметрлеріне жауапты қызметкер таңдау жасауы керек:

·         Қайта бөлу арқылы-бұл әдісті таңдағанда, жүйе автоматты түрде қайта бөлу ретін анықтайды (өндіріс кезеңдері). Бұл әдісті күрделі өндірістік циклі бар кәсіпорындар,кейбір бөлімшелер басқа бөлімшелер үшін жартылай фабрикаттар шығарған жағдайда (қарсы шығарылым) қолдануы керек.

·         Бөлімшелер бойынша-осы әдісті орнату кезінде бөлімшенің өзі жүйеде қайта бөлу болып саналады және есеп «шоттарды жабу үшін бөлімшелердің тәртібін орнату» құжатында (кәсіпорын-есеп саясаты бөлімі) белгіленетін есеп кезектілігіне сәйкес әрбір бөлімше бойынша жеке орындалады. Бұл әдіс қарапайым өндірістік циклі бар ұйымдар үшін қолайлы.

3. Номенклатурлық топтар

Шығаратын өнім ассортиментінің мөлшері мен әртүрлілігіне сүйене отырып, өндіріс процесінде қолданылатын материалдар, жалпы өндіріс және басқа да бөлінетін шығындар номенклатуралық топтарды анықтау қажет. Номенклатуралық топтардың анықтамалығы өндіріс-анықтамалалық және параметрлер-номенклатуралық топтар бөлімінде толтырылады.

4. Жанама шығындарды бөлу әдістері

«Ұйымның жанама шығыстарын бөлу әдістері» мәліметтер тізілімінде қандай да бір өнімді өндіру процесіне тікелей жатқызуға болмайтын үстеме шығыстарды жинау және кейіннен бөлу үшін деректер көрсетіледі.

Регистрді толтыру қажет:

·         Осы тарату әдісі қолданылатын күн;

·         Үстеме шығыстар есептен шығарылатын шығындар шоты;

·         Шығындардың бөлінген сомасы есептен шығарылатын шығындар бабы;

·         Шығыстар жиналатын бөлімше;

·         Шығыстар бөлінетін шығындар бабы;

·         Өнімнің номенклатуралық тобы;

·         Шығындарды бөлу базасы.

5. Номенклутураның сипаттамасы

«Талап-жүкқұжат» құжатында өнім өндіру процесінде пайдаланылған материалдар тізімін автоматты түрде толтыру үшін шығарылатын номенклатура үшін номенклатура карточкасындағы «номенклатура спецификасын» толтырып, оны «номенклатураның негізгі спецификасы» ретінде белгілеу қажет.

6. Өндіріс

1С бухгалтерияда өнім шығару «ауысым бойынша өндіріс есебі» құжатымен ресімделеді. Көрсетілген құжатта «өнім», «қызметтер» және «қайтарылатын қалдықтар» бетбелгілерінде тиісінше шығарылатын өнімнің, өндірістік қызметтердің және қайтарылатын қалдықтардың саны мен жоспарлы бағасы көрсетіледі:ә

«Шығындарды есепке алу шоты» бетбелгісінде шығындарды есепке алу шоты және ай жабылған кезде өндірістік өзіндік құн қалыптастыратын шығарылатын өнімнің номенклатуралық тобы көрсетіледі.

Материалдарды өндіріске беруге арналған «Талап-жүкқұжат» құжаты өндіріс есебі негізінде қаоһлыптастырылуы мүмкін:

Жүкқұжат талабында шығындар шотын, бөлімшені, номенклатуралық топты және материалдардың құны жатқызылатын шығындар бабын көрсету қажет.

7. Өзіндік құнын есептеу

Өзіндік құнын есептеу (пайдаланылған шикізат пен материалдардың құнын бөлу, сондай-ақ шығыстарды бөлу) «айдың жабылуы рәсімінің құрамында «өнімнің (БУ) құнын есептеу» операциясымен (операциялар-регламенттік операциялар-«айдың жабылуы» көмекшісі) жүргізіледі:кг

Операцияны орындау нәтижесінде номенклатуралық топтар бойынша өндірістік өзіндік құн қалыптастырылатын болады. Жүргізілген есептеулердің нәтижелері анықтама-есептеулер бойынша талданады:

·         Өнімдер мен қызметтердің өзіндік құны;

·         Шығындар калькуляторы;

·         Жанама шығындарды бөлу.

Біздің мақала сізге пайдалы болды деп үміттенеміз.

«Кодерлайн» компаниясының маманы

Марина Анапольская